Finance News Desk | Cibil Score | 19 सप्टेंबर 2024, पुणे | विनय पाटील
भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) ग्राहकांच्या कर्जप्रक्रियेत महत्त्वाचा बदल करत, सिबिल स्कोर अपडेट करण्यासंबंधी एक नवा नियम लागू केला आहे. 1 जानेवारी 2025 पासून लागू होणाऱ्या या नियमानुसार, आता ग्राहकांचे सिबिल स्कोर दर 15 दिवसांनी अपडेट होणार आहेत. या नव्या नियमामुळे बँका आणि ग्राहकांना कसा फायदा होईल आणि कर्ज प्रक्रियेत काय बदल होऊ शकतात, हे जाणून घेऊया.
SBI लोन साठी मोफत चेक करा सिबिल स्कोर SBI loan free cibil check
सिबिल स्कोर दर 15 दिवसांनी अपडेट होणार
भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या नव्या नियमानुसार, क्रेडिट संस्थानं (CI) आणि बँका आता दर 15 दिवसांनी ग्राहकांचा सिबिल स्कोर अपडेट करतील. सध्याच्या प्रक्रियेत सिबिल स्कोर अपडेट होण्यासाठी 30 ते 45 दिवस लागू शकतात, मात्र आता हे काम जलदगतीने होणार आहे. RBI चे गव्हर्नर शक्तिकांत दास यांनी या बदलाची घोषणा केली असून यामुळे आर्थिक क्षेत्रात पारदर्शकता वाढेल.
ग्राहकांना होणार फायदा
या नव्या नियमानुसार ग्राहकांना सर्वात मोठा फायदा मिळणार आहे. जे ग्राहक नियमितपणे त्यांच्या EMI आणि क्रेडिट कार्ड बिलांचा वेळेवर भरणा करतात, त्यांना आता सिबिल स्कोरचा फायदा लवकर मिळेल. उदाहरणार्थ, जर एखाद्या व्यक्तीने लोनच्या EMI किंवा क्रेडिट कार्डचे बिल भरले असेल, तर त्याचा सिबिल स्कोर फक्त 15 दिवसातच अपडेट होईल. यामुळे ग्राहकांना नवीन कर्जाच्या प्रक्रियेत अचूक सिबिल स्कोर मिळू शकेल.
फक्त 5 मिनिटांत जाणून घ्या कसे सुधारावे तुमचा क्रेडिट स्कोअर How to Improve your Credit Score
बँकांना होणार फायदा
नव्या नियमानुसार बँकांना देखील मोठा फायदा होणार आहे. बँका आता आपल्या ग्राहकांचा क्रेडिट डेटा वेळेवर मिळवून त्यांच्या कर्ज क्षमतेचा योग्य आढावा घेऊ शकतील. हे बँकांना नॉन-परफॉर्मिंग अॅसेट्स (NPA) कमी करण्यास मदत करेल. बँकांना कर्ज देण्याचा निर्णय अधिक तर्कसंगतपणे घेता येईल आणि ग्राहकांच्या कर्ज परतफेडीच्या क्षमतेवर आधारित योग्य व्याज दर देण्यास सक्षम होतील.
नुकसान कोणाला होणार?
या नव्या नियमामुळे काही लोकांना नुकसान देखील होऊ शकते, विशेषतः ज्यांचा सिबिल स्कोर नियमितपणे डिफॉल्टमुळे कमी होत असतो. जर कोणी व्यक्ती वेळेवर EMI चा भरणा करत नाही किंवा क्रेडिट कार्ड बिल उशिरा भरते, तर त्याचा सिबिल स्कोर 15 दिवसांतच प्रभावित होईल. यामुळे अशा व्यक्तींना पुढील कर्ज मिळवण्यात अडचणी येऊ शकतात, कारण बँकांनी लगेचच त्यांच्या क्रेडिट कॅपेसिटीचा आढावा घेतलेला असेल.
कर्ज द्यायला बँकेची लाईन लागेल पण तुमच्या सिबिल स्कोर चांगला पाहिजे; काय असतो सिबिल स्कोर बघा !
डिफॉल्टची संख्या कमी होण्याची शक्यता
सिबिल स्कोर दर 15 दिवसांनी अपडेट होण्यामुळे बँकांना ग्राहकांच्या क्रेडिट स्थितीची अचूक माहिती वेळेवर मिळणार आहे. यामुळे बँका त्यांना वेळेवर कर्ज परतफेड करणाऱ्या ग्राहकांना कमी व्याज दरांवर कर्ज देऊ शकतील. ही प्रक्रिया डिफॉल्टची संख्या कमी करण्यास मदत करेल कारण आता डिफॉल्टची माहिती लगेच बँकांच्या समोर येईल आणि ग्राहक अधिक जबाबदारीने कर्ज चुकती करतील.
क्रेडिट डेटा कधी अपडेट होणार?
नव्या नियमांनुसार, क्रेडिट संस्थानं आणि क्रेडिट माहिती कंपन्या (CIC) ग्राहकांचा क्रेडिट डेटा महिन्याच्या 15 तारखेला आणि शेवटी अपडेट करतील. मात्र, ही तारीख संस्थांच्या गरजांनुसार बदलू शकते. आता संस्थांना महिन्यातून किमान दोनदा ग्राहकांचा डेटा CIC ला देणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. यामुळे ग्राहकांच्या क्रेडिट डेटाची तातडीने आणि नियमितपणे अपडेट होण्याची प्रक्रिया अधिक सुलभ होईल.
फक्त 5 मिनिटांत जाणून घ्या कसे सुधारावे तुमचा क्रेडिट स्कोअर How to Improve your Credit Score
सिबिल स्कोर म्हणजे काय?
सिबिल स्कोर हे एक तीन अंकी अंक असून ते 300 ते 900 पर्यंत असते. हे स्कोर व्यक्तीच्या कर्ज घेण्याच्या क्षमतेचे मोजमाप करते. व्यक्तीने घेतलेली कर्जे, क्रेडिट कार्डची परतफेड आणि अन्य आर्थिक व्यवहारांवर आधारित सिबिल स्कोर तयार होते. जर एखादी व्यक्ती वेळेवर कर्ज परतफेड करते, तर त्याचा सिबिल स्कोर चांगला राहतो, आणि डिफॉल्ट किंवा उशिराने परतफेड केल्यास स्कोर कमी होतो.
चांगल्या सिबिल स्कोरचे फायदे
चांगला सिबिल स्कोर असणे हे कोणत्याही कर्ज प्रक्रियेत अत्यंत महत्त्वाचे आहे. यामुळे तुम्हाला कर्ज सहज मिळू शकते, तसेच कमी व्याजदरावर कर्ज मिळवण्याची संधी देखील मिळते. चांगल्या सिबिल स्कोरमुळे काही बँकांमधून प्री-अप्रूव्ड लोन ऑफर देखील मिळतात. याशिवाय, काही वेळा तुम्हाला इन्स्टंट लोन देखील मिळू शकते ज्यात तुमच्या खात्यात पैसे काही मिनिटांतच जमा होतात.
SBI CIBIL Score: एसबीआय कर्जासाठी मोफत क्रेडिट स्कोर तपासा
खराब सिबिल स्कोरचे तोटे
जर तुमचा सिबिल स्कोर खराब असेल, तर त्याचे अनेक तोटे आहेत. सर्वात मोठा तोटा म्हणजे कर्ज मिळवण्याच्या प्रक्रियेत होतो. बँक किंवा वित्तीय संस्था कर्ज देताना तुमच्याकडे शंका घेतील आणि तुम्हाला उच्च व्याज दरांवर कर्ज दिले जाईल. याशिवाय, काही वेळा इन्शुरन्स कंपन्यादेखील तुम्हाला अधिक प्रीमियम आकारू शकतात किंवा इन्शुरन्स देण्यास नकार देतील.
सिबिल स्कोर सुधारण्यासाठी टिप्स
तुमचा सिबिल स्कोर सुधारण्यासाठी वेळेवर EMI भराव्यात, क्रेडिट कार्डची परतफेड वेळेवर करावी आणि कर्ज सेटलमेंटपासून दूर राहावे. याशिवाय, तुमच्या क्रेडिट युटिलायझेशन रेशियो कमी ठेवा आणि जॉइंट लोन किंवा गॅरंटी देताना सतर्क राहा. तुमचा स्कोर चांगला राखण्यासाठी नियमितपणे सिबिल स्कोर तपासत राहा.
